پرسش :

تا چه زمان نبايد بيماری را با دارو درمان كرد؟

پاسخ :
پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم فرمودند:
تَـجَنَّبِ الدَّواءَ مـا احتَمَلَ بَدنُكَ الداءَ ، فإذا لم يَحتَمِلِ الداءَ فالدواءُ؛ تا زمانى كه بدنت بيمارى را تحمّل مى‏‌كند، از مصرف دارو بپرهيز و هرگاه آن را تحمّل نكرد، آن‏ گاه به دارو روى آر.
بحار الأنوار : 81 / 211 / 30

*******

امام على عليه ‏السلام فرمودند:
لا يَتَداوَى المُسلمُ حتّى يَغلِبَ مَرَضُهُ صِحَّتَهُ؛
مسلمان خود را مداوا نكند مگر آن ‏گاه كه بيمارى او بر سلامتيش چيره گردد.
الخصال : 620 / 10

*******

پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم فرمودند:
مَن غَلَبَت صِحَّتُهُ مَرَضَهُ فَلا يَتَداوى؛
هر كس سلامت تنش بر بيمارى‌‏اش چيرگى دارد، مداوا نكند.
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 66 ، حديث 14، دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 90

*******

پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم فرمودند:
مَنِ استَقَلَّ بِدائِهِ فَلا يَتَداوَيَنَّ ؛ فَإِنَّهُ رُبَّ دَواءٍ يورِثُ الدّاءَ؛
هر كس مى‌‏تواند با بيمارى خود، سر كند، از درمان بپرهيزد؛ زيرا بسا دارويى كه خود، بيمارى بر جاى مى‌‏نهد.
نثر الدرّ ، جلد 1 ، صفحه 181 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 90

*******

اميرالمؤمنين عليه ‏السلام فرمودند:
اِمشِ بِدائِكَ ما مَشى بِكَ؛
با درد خويش، تا آن هنگام كه با تو مدارا مى‏‌كند، مدارا كن.
نهج البلاغة ، الحكمة 27 ، بحار الأنوار ، جلد 81 ، صفحه 204 ، حديث 7 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 90

*******

اميرالمؤمنين عليه ‏السلام فرمودند:
لا يَتَداوَى المُسلِمُ ؛ حَتّى يَغلِبَ مَرَضُهُ صِحَّتَهُ؛
مسلمان به دارو توسّل نمى‏‌جويد، مگر آن هنگام كه بيمارى‌‏اش بر تن‏درستى‌‏اش چيرگى يابد.
الخصال ، صفحه 620 ، حديث 10 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 70 ، حديث 24 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 90

*******

امام صادق عليه ‏السلام فرمودند:
ثَلاثَةٌ تُعَقِّبُ مَكروهاً : . . . و شُربُ الدَّواءِ مِن غَيرِ عِلَّةٍ وإن سَلِمَ مِنهُ؛
سه چيز، ناخوشايندى در پى مى‏‌آورد: ... و نوشيدن دارو بدون بيمارى، هر چند شخص از آن دارو، جان به در بَرَد.
تحف العقول ، صفحه 321 ، بحار الأنوار ، جلد 78 ، صفحه 234 ، حديث 53 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 90

*******

امام صادق عليه ‏السلام فرمودند:
مَن ظَهَرَت صِحَّتُهُ عَلى سُقمِهِ فَشَرِبَ الدَّواءَ ؛ فَقَد أعانَ عَلى نَفسِهِ؛
هر كس تن‏درستى‌‏اش بر بيمارى‏‌اش چيرگى داشته باشد و دارو بنوشد، به زيان خويش، اقدام كرده است.
طبّ الأئمّة لابني بسطام ، صفحه 61 عن سالم بن أبي خيثمة ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 65 ، حديث 8 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 92

*******

امام صادق عليه ‏السلام فرمودند:
مَن ظَهَرَت صِحَّتُهُ عَلى سُقمِهِ فَيُعالِجُ بِشَيءٍ فَماتَ ، فَأَنَا إلَى اللّه‏ِ مِنهُ بَريءٌ؛
هر كس تن‏درستى‌‏اش بر بيمارى‏‌اش غلبه داشته باشد و خود را به چيزى درمانى كند و پس از آن بميرد، من در پيشگاه خداوند، از او بيزارى مى‏‌جويم.
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 64 ، حديث 5 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 92